مادر که سنگ صبور، چراغ امید و تکیه گاه افراد خانه است این چراغ با اعتیاد سوسو می زند و رو به زوال میرود.
راستش را بخواهی خود مادر نیز دلش راضی به این فلاکت نیست و امید ناامید شده جگر گوشههایش او را عذاب میدهد اما چه کند که با یک غفلت خود را به دام این غول خانهمان سوز انداخته و اکنون راه گریزی ندارد.
او دوست دارد تمام این اتفاقات یک خواب وحشتناک باشد و این گرفتاری و اعتیاد هیچ وقت واقعیت نداشته باشد، دوست دارد از این خواب بیدار شود و ببیند هیچ وقت برچسب یک مادر معتاد به او نخورده است و دیگرهیچ وقت خود را اسیر و در بند این مواد افیونی نبرد.
اینها درد و دل های یکی از بانونی است که به مواد مخدراعتیاد دارد و در گفتگو با خبرنگار ما میگوید: نامش افسانه 34 ساله و صاحب دو فرزند دختر و پسر است و معتاد به مواد مخدر از نوع تریاک است.
او که زندگی پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته، اعتیاد را سبب چندین برابر شدن مشکلاتش میداند و میگوید: 13 سال است که ازدواج کرده، شوهرش نیز معتاد است و در زندگی مشکلات زیادی داشته است.
وی در ادامه با بیان اینکه با ترغیب شوهرش رو به مواد مخدر آورده است، میگوید: شوهرش معتاد است و ماجرا از زمانی شروع میشود که روزی مریض میشود و شوهرش برای درمان دردش، به او تریاک میدهد و خلاصه این داستان بارها تکرار میشود و هر بار تریاک به عنوان مسکن و برای تسکین دادن درد استفاده میشود.
افسانه که مدت زیادی از اعتیادش نمیگذرد، در این مسیر سختیهای زیادی کشیده و خودش از اعتیاد خود شرمنده و نادم است، ادامه میدهد: شوهرم حتی در برخی مواقع که فرزندانمان مریض است به آنها نیز تریاک میدهد و این موضوع بسیار او را میرنجاند و در برابر این اقدام شوهرش واکنش نشان میدهد.
اکنون که او آماده است تا دوباره پا به زندگی جدید و عاری از مواد مخدر بگذارد، میگوید: فرزندان با ارزشترین دارایی من در زندگیم هستند که بدون خواست و اراده خود و به خاطر مشکلات در خانواده به وضعیت و شرایط ناخواسته دچار شده و رنج میکشند و ادامه میدهد فرزندانم مهمترین دلیل من برای ترک اعتیاد هستند تا زندگی را برایشان جور دیگری رقم بزنم.
هر یک از ما چندین نمونه از بانوان همانند افسانه را در دورو برمان میشناسیم که در این منجلاب دست و پنجه میزنند و نیازمند توجه هستند.
روند افزایشی تنوع و گرایش به موادمخدر، سیر نگران کننده و قابل تأملی را طی میکند و میزان خسارتهای مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن هم مضاف شده و این مسئله را به یک تهدید ملی تبدیل کرده است که نیازمند بررسی دقیق و همه جانبه است.
اعتیاد به مواد مخدر یکی از معضلات بنیادی و به یکی از انحرافات اثرگذار و بحران زا مبدل شده است و طی سالهای اخیر اعتیاد بانوان در جامعه در حال پیشی گرفتن است که این بیانگر واقعیت تلخی دیگری در جامعه است.
در حالی که تأثیر اعتیاد به فرد معتاد منحصر نمیشود و خانواده و جامعه را نیز دربرمی گیرد و غفلت از آن در آینده صدمات جبران ناپذیر و عواقب خطرناکی را متوجه جامعه خواهد کرد.
بسیاری از جرائم و ناهنجاریهای اجتماعی ریشه در اعتیاد دارد
دادستان عمومی و انقلاب بجنورد در این خصوص به خبرنگار ما میگوید: بسیاری از جرائم و ناهنجاریهای اجتماعی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم ریشه در اعتیاد دارد.
سید جواد ایلالی با بیان اینکه اعتیاد به عنوان یک معضل در تمام کشورها است که مشکلات زیادی در اجتماع به وجود میآورد، میافزاید: بیشترین معضلات اجتماعی مربوط به اعتیاد است، زیرا بسیاری از طلاقها، ناامنیها وگسترش روابط غیراخلاقی و... به دلیل اعتیاد رخ میدهد.
ایلالی با تاکید بر اینکه بروز آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد در بین زنان از اهمیت بیشتری برخوردار است، اظهار میکند: بانوان نقش تاثیرگذاری در بنیاد خانواده و اجتماع دارند و مواجه شدن آنان با آسیبهای اجتماعی تبعات منفی بیشتری برجای میگذارد.
وی اضافه میکند: به دلیل نقش مهم و پررنگ زنان در تعادل وضعیت روانی خانواده و جامعه و تأثیر آنها بر تربیت فرزند، مصرف مواد در زنان از اهمیت دوچندانی برخوردار است؛ در واقع با آسیب دیدن زنان، علاوه بر اینکه خودشان لطمه میبینند، آسیبهای متعددی نیز به جامعه و خانواده وارد میشود.
دادستان عمومی و انقلاب بجنورد با بیان اینکه تمام دستگاهها و ارگانهای مرتبط در زمینه نظارت و پیشگیری از اعتیاد وآسیب های اجتماعی باید با جدیت ورود داشته باشند، تاکید میکند: با اجرای طرح جمعآوری و ساماندهی متکدیان و معتادان از سطح شهر، نباید هیچ خانم معتاد تکدی گری در سطح شهر وجود داشته باشد و از ظرفیت گرم خانههای شهرداری در این زمینه استفاده شود.
ایلالی با بیان اینکه در استان وضعیت اعتیاد بانوان وضعیت نگران کننده ندارد اما وجود حتی یک معتاد یک زیاد است، عنوان میکند: متأسفانه اعتیاد موجب شده است که بسیاری از خانوادهها متلاشی شوند و یا فرد معتاد جرم و جنایتهای متعددی را انجام دهد.
وی از اعتیاد به عنوان یک تهدید جدی برای جامعه یاد میکند و میگوید: اقشار مختلف جامعه به ویژه خانوادهها با هدف پیشگیری از مصرف مواد مخدر باید آموزش ببینند.
جامعه از اعتیاد بانوان آسیب بیشتری میبیند
مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه اعتیاد به مواد مخدر از انحرافات شایع است که آسیبی جدی بر پیکره خانواده و جامعه وارد میکند، میگوید: هرچند اعتیاد به مواد مخدر در بین مردان بیش از زنان است، اما در چند سال اخیر، نرخ اعتیاد زنان در کشور و استان به علل مختلفی افزایش یافته است.
زهرا معینی یکتا از مهمترین دغدغههای حوزهٔ اعتیاد در بانوان به موضوع پایین آمدن سن استعمال دخانیات و مواد مخدر اشاره و میافزاید: بر اساس پیمایشهای صورت گرفته بیشترین رده سنی درگیری با مواد مخدر در استان بین سنین ۳۰ تا ۴۴ سال است.
به گفته وی اثرات مخرب اعتیاد در بانوان بسیار بیشتر از اعتیاد در آقایان بوده و اعتیاد در بانوان اثرات سوء بر تربیت فرزندان، گسستگی و ازهم پاشیدن بنیان خانواده، شیوع بیماریها و... را نیز به همراه دارد.
وی از شیوع مصرف مواد مخدر در بین دانش آموزان و دانشجویان اگر چه میزان آن بسیار کم است، ابراز نگرانی کرد و از عواملی گرایش بانوان به مصرف مواد مخدر در استان خراسان شمالی به فرار از فشارهای روحی و عاطفی، افسردگی، مشکلات مالی، فشار دوستان یا مصرف مواد توسط سایر افراد خانواده و دیدگاه اشتباه مصرف مواد برای زیبایی و جذابیت و... اشاره کرد.
وی اضافه میکند: بررسیها نشان میدهد بیش از ۷۰ درصد بانوان جهت مشارکت فعال در عرصه پیشگیری از اعتیاد آمادگی دارند.
معینی یکتا از فعالیتها و اقدامات ارزشمند و اثر بخش شورای مبارزه با مواد مخدر، سازمان بهزیستی و دیگر دستگاههای متولی این امر در پیشگیری قدردانی کرد و به برگزاری کارگاههای آموزشی و کارزارهای رسانهای برای بیش از ۱۰۰ هزار نفر در استان در سال 1401 و نیمه دوم 1402، اجرای طرح کیان جهت پیشگیری از اعتیاد در نهادهای اداری، تهیه برنامههایی در فضای مجازی جهت پیشگیری از اعتیاد و خدماتی از قبیل مشاوره و نمونه گیری جهت انجام آزمایش hiv و ارائه خدمات بهداشتی اولیه، اجرای طرح پارک (پیشگیری از اعتیاد در زنان و کودکان) و اجرای طرح آموزش ویژه زنان روستایی در قالب یاریگران زندگی با کمک و همکاری سازمانهای مردم نهاد، به عنوان بخشی از فعالیتهای پیشگیران اشاره کرد.
وی تصریح میکند: تجهیز کارگاه خیاطی کمپ اعتیاد بانوان در جهت توانمندسازی بانوان از فعالیتهای اداره کل امور بانوان است.
وی یادآور میکند: در استان سه مرکز اقامتی ترک اعتیاد ویژه بانوان وجود دارد که دو مرکز در شهرستان بجنورد و ۱ مرکز نیز در شهرستان شیروان فعال میباشند و در مجموع با ظرفیتی حدود ۱۵۰ نفرمشغول به خدمات رسانی هستند.
اعتیاد بانوان عاملی تهدید کننده برای از هم گسستگی کانون خانواده
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه اعتیاد بانوان در جامعه از حساسیت بیشتر برخوردار است، میگوید: اشاعه و گسترش نابسامانیهای اجتماعی، گسترش روابط غیر اخلاقی و نامشروع و از هم گسستگی بنیاد خانواده از عمده مشکلات در زمینه اعتیاد بانوان است.
احسان حسینی معصوم با بیان اینکه یکی از مهمترین دغدغهها در حوزه اعتیاد بانوان، اعتیاد پنهان در میان این افراد است، میافزاید: حساس سازی جامعه و به ویژه خانوادهها، نسبت به اعتیاد، پیشگیری و مقابله با مواد مخدر یک ضرورت است.
حسینی معصوم به افزایش آسیبهای اجتماعی پس از ابتلا به اعتیاد از جمله تکدی گری، طلاق، سرقت و کودکان کار اشاره و تصریح میکند: اعتیاد به عنوان یک تهدید برای جامعه است، که همه مسوولان، مردم و سازمانهای مردم نهاد باید در حوزه پیشگیری از اعتیاد فعالیت کنند.
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان شمالی میگوید: در راستای پیشگیری از اعتیاد، کارزار رسانهای، آگاه سازی و اطلاع رسانی در سطح استان به صورت گسترده در حال انجام است تا با ایجاد یک تلنگر خانواده نسبت به جوانان و نوجوانان حساسیت بیشتر داشته باشند و از فرزندان خود غافل نباشند.
حسینی معصوم با اشاره به اینکه براساس مشاهدات در بطن جامعه سن اعتیاد در میان بانوان در کشور و به تبع در استان روز به روز کمتر میشود و این یکی از مهمترین دغدغهها در حوزه آسیبهای اجتماعی است، میگوید: ارتقاءآگاهی عمومی مردم و توجه به اقدامات مؤثر در بخش مواد مخدر ضروری است.
وی تغییر الگو و گسترش گرایش مصرف مواد مخدر از سنتی به سمت صنعتی را یک دغدغه و نگرانی عنوان میکند و ادامه میدهد: تمام کشور با این موضوع درگیر است و متاسفانه میزان اعتیاد به مواد مخدر صنعتی و قرصهای مخدر و آسیب زنندگی آن چندین برابر بیشتر از مواد سنتی و ترک آن برای فرد معتاد سختر است.
وی اضافه کرد: سه مرکز اقامتی بهبود و بازتوانی بانوان در سطح استان، یک مرکز در شیروان و دو مرکز با ظرفیت ۹۰ نفر در سطح بجنورد وجود دارد.
طی سالهای اخیرشیوع اعتیاد در بین بانوان افزایش داشته است
کارشناس فرهنگی و پیشگیری شورای مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی نیز در این خصوص به خبرنگارما میگوید: بر اساس پیمایشهای صورت گرفته طی سالهای اخیرشیوع شناسی اعتیاد در گروه بانوان دراستان تا حدودی نسبت به سالهای گذشته افزایش داشته است.
محمد ایزانلو با بیان اینکه میانگین سن شروع اعتیاد در استان خراسان شمالی تقریباً ۳۳ سال برآورد شده است که از میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد، میافزاید: در حالی که این میانگین در کشور ۲۴ سال است.
ایزانلو با اشاره به اینکه براساس تحقیقات، مشارکت مردم استان در حوزه پیشگیری از اعتیاد بالاتر از میانگین کشوری است، میافزاید: ۷۴ درصد بانوان استان تمایل بیشتری در حوزه پیشگیری از مواد مخدر دارند و از این لحاظ در استان وضعیت بهتری نسبت به کشور با میانگین ۶۶ درصد وجود دارد.
وی تمایل برای مصرف مواد مخدر در بین بانوان استان را نسبت به میانگین کشوری کمتر عنوان میکند و میگوید: میانگین تمایل برای مصرف مواد مخدر در کشور 14 و این میانگین در استان 13 و پایینتر از میانگین کشوری است.
کارشناس فرهنگی و پیشگیری شورای مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی از برگزاری کلاسهای آموزشی، راه اندازی کانونهایی برای آموزش مهارتهای زندگی در حوزهها و گروههای مختلف، اجرای طرح یاریگری زندگی در روستاها، مدارس، محیط کار و... از جلمه اقدامات انجام شده برای پیشگیری از اعتیاد وآسیبهای اجتماعی عنوان کرد.
ایزانلو با بیان اینکه گرایش مصرف مواد مخدر در استان و در بین بانوان بیشتر به سمت مواد مخدر سنتی است و گرایش به مواد مخدر صنعتی کمتر است، میگوید: باورهای غلط که از مواد به عنوان دارو و برای درمان استفاده میشود و این یک معضل است که بر افزایش اعتیاد تاثیرگذاراست.
وی با اشاره به حاشیه نشینی حدود ۴۰ درصد از جمعیت استان، مباحث و ویژگیهای فرهنگی، شرایط اقتصادی و... را ازعوامل موثر در اعتیاد قشر مختلف عنوان و اضافه میکند: آموزش مهارتهای زندگی به عنوان یک دغدغه مهم توسط دستگاهها در برنامهها گنجانده شده است اما این مقوله بیش از این نیازمند تمرکز و توجه است.