محمد مغازه‌ای کوچک اجاره‌ای در یکی از پاساژهای تجاری شهر بجنورد دارد و مشغول فروش پوشاک است اما کمبود مشتری در این روزها بی داد می‌کند و باعث نگرانی‌اش شده است.
متاسفانه شرایط نامطلوب اقتصادی مردم را به سوی تأمین کالاهای اساسی وخوراکی سوق داده است و به نوعی جای پوشاک در سبد معیشتی برخی از خانوارها خالی است.
۱۶ هزار کسبه در بازار بجنورد مشغول به فعالیت هستند که گفته می‌شود بخش بسیار زیادی از آنان، مستأجر هستند و حال بیشتر آنان در این روزها خوش نیست این در حالی است که مردم نیز از بالا بودن قیمت‌ها گلایه دارند.
حضور کم‌رنگ مردم برای خرید انواع پوشاک و سایر کالاها و اجناس در بازار این شهر مشهود است به راستی مهمترین علت کم‌رونقی بازار پوشاک امسال چه بوده است؟ بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه پوشاک بر این موضوع مهم اعتقاد دارند که کمبود نقدینگی مردم، کاهش درآمد خانوار, بیکاری و گرانی بیش از حد پوشاک در بازار موجب شده است تا شاهد سردی خرید از سوی اقشار مختلف مردم در بازار پوشاک باشیم.
این روزها بسیاری از فروشندگان در بازارها و مجموعه‌های کلان خرید، وقتی با تعجب مراجعه کنندگان از افزایش بیش از اندازه قیمت برخی کالاها روبرو می‌شوند، گرانی را گردن نوسان نرخ ارز می‌اندازند.
در خیابان اصلی بازار بجنورد فقط چند خریدار به چشم می‌خورند که ویترین مغازه‌ها را تماشا می‌کنند. بسیاری از کسبه نیز به بازی با تلفن همراه خود مشغولند و یا با دوستان خود به گفت و گو می‌نشینند. خانم جوانی برای خرید چند قلم لوازم بهداشتی وارد یکی از مغازه‌ها شد. تعجب بیش از اندازه‌ای که چهره‌اش را بعد از پرسیدن نرخ چند قلم کالا تماشایی کرده است، توجهم را جلب می‌کند.
وی که خود را فریده نورنهال معرفی می‌کند، می‌گوید آخرین بار در روزهای پایانی سال یک کرم ضدآفتاب ایرانی را با قیمت مناسب خریده اما الان مجبور است آن را چندین برابر بخرد.
وی ادامه می‌دهد: اواخر اسفند یک کالا را ۱۰۰ هزار تومان خریدم اما امروز فروشنده آن را ۲۰۰ هزار تومان عرضه می‌کند و تاکید دارد این قیمت هفته آینده افزایش می‌یابد.
وی افزود: همه فروشنده‌ها از افزایش قیمت دلار به عنوان عامل گرانی بیش از حد محصولات خود یاد می‌کنند؛ اما حتی قیمت برخی اقلام بیش از چند برابر است.
فروشنده که با اعتراض مشتری جوان خود روبرو شده است با عصبانیت می‌گوید: قبلاً در مغازه‌ام از شدت ازدحام جای سوزن انداختن نبود اما روزها بیشتر مشتریانم از قیمت‌ها متعجب می‌شوند و غر غر کنان بعضاً مغازه را ترک می‌کنند و منجر به خرید نمی‌شود یا وسایل ضروری‌تر را انتخاب خواهند کرد و کلی هم برای پرداخت تخففی می‌خواهند.
احمد درتومی ادامه می‌دهد: این روزها نمی‌توان کاسبی کرد؛ فقط باید به مشتریان توضیح بدهم که خودم نیز این اجناس را نسبت به گذشته گران‌تر خریداری کرده‌ام، توضیح بدهم که ماهانه باید ۲۰ میلیون تومان اجاره بهای مغازه را پرداخت کنم و همچنین یک فروشنده نیز دارم و مالیات و تأمین اجتماعی هم بماند.
وی با بیان اینکه اجاره مغازه‌ها در شهر بجنورد بسیار بالا است گفت: متاسفانه صاحبان واحدهای تجاری هر ساله اجاره را افزایش می‌دهند که متاسفانه نسبت به پارسال همین مغازه ۲ برابر شده است در حالی که برخی از اقشار مردم توانایی خرید را از دست داده‌اند و ما در حال حاضر مشتری زیادی نداریم.
وی خاطر نشان کرد: با وجود هزینه‌های بالای اجاره و رهن مغازه‌ها مردم این استان از نظر سرانه درآمد پایین به نسبت مرردم سایر استان‌ها پایین‌تر هستند توانایی خرید کمتری دارند و دربرخی از ماه‌ها تنها به اندازه اجاره مغازه سود خواهیم کرد.
رونق خرید اینترنتی
این کاسب فروش اینترنتی را نیز از دیگر عوامل کسادی مغازه‌ها و فروشگاه‌ها دانست و گفت: در حال حاضر بیشتر زنان و حتی مردان برای خود فروش اینترنتی راه انداخته‌اند که بعضاً بدون اجاره مغازه اقدام به این کار کرده‌اند.
وی گفت: این فروشندگان تنها با نمایش عکس و فیلم از اجناس کالاهای خود در کانال‌ها و گروه‌های مجازی اقدام به فروش می‌کنند که نیازی به مغازه ندارند.
وی خاطر نشان کرد: البته مشتریان در خرید حضوری در مغازه‌ها از نزدیک شاهد کیفیت کار هستند اما با وجود اینکه در خرید های اینترنتی بیشتر کالاها و اجناس با کیفیت پایین فروش می‌رود باز هم مشتریان از چنین خرید های بیشتر رضایت دارند که به نوعی مشتریان ما به این دلیل کاهش یافته است.
این کاسب چند ساله گفت: مردم از کانال‌های خارج از استان، تولید کنندگان سایر استان‌ها خرید می‌کنند و با وجود هزینه‌های پستی و کیفیت پایین به اجبار خرید اینترنتی دارند چرا که قدرت خرید مردم نیز پایین آمده است.
یکی دیگر از فروشندگان نیز با بیان اینکه در سال‌های اخیر فروش کالا از جمله لوازم خانگی بسیار پایین آمده است گفت: حتی در برخی از ماه‌ها به اندازه اجاره مغازه نیز فروش ندارم.
صادق نیازی افزود: با وجود اینکه حدود ۱۰ سال است در این حوزه فعالیتی دارم اما از سال گذشته تاکنون فروش بسیار پایین آمده است.
وی نیز از اجاره بالای مغازه‌ها گلایه کرد و افزود: اجاره بالا مغازه‌ها باعث شده است که اجناس نیز به نسبت بالاتر قیمت گذاری شود که این امر موجب کسادی بازار شده است برخی از مردم برای خرید لوازم خانگی حتی به سایر استان‌ها سفر می‌کنند اما از شهر خود خرید ندارند.
وی خاطر نشان کرد: قیمت لوازم خانگی چنان بالا است که مردم توانایی خرید را ندارند به همین دلیل در خرید های کلی برای عروس و دامادها به خصوص به مشهد، تهران و سایر استان‌ها سفر می‌کنند تا با قیمت پایین‌تری خرید داشته باشند. در این میان با تعدادی از مردم نیز که در بازار حضور دارند پای صحبت نشستیم.
یکی از زنان بجنوردی که در پشت ویترینی مشغول تماشای لباس‌ها است گفت: قیمت لباس‌ها سر به فلک کشیده است.
با این خانم وارد گفت و گو شدم و از آن در خصوص قیمت‌ها سؤال کردم وی گفت: متاسفانه قیمت لباس‌ها در شهر بجنورد بسیار بالا است که اکنون تنها مجبور به نگاه کردن اجناس هستند.
وی که خود را فاطمه معرفی کرد گفت: در سال دو بار به مشهد سفر می‌کنم و بیشتر لباس‌های فرزندانم را از بازار آنجا خرید می‌کنم اما موردی که به بازار بجنورد مراجعه دارم گرانی بیداد می‌کند.
وی تصریح کرد: قیمت کالا و اجناس در بجنورد متاسفانه از سایر شهرها بسیار بالاتر است که این امر موجب می‌شود خرید زیادی از شهر خودم نداشته باشم با وجود اینکه خرید لباس از سایر شهرها برای من و خانواده‌ام سخت است اما ناگزیر هستم.
وی افزود: اقوام و نزدیکان ما نیز بیشتر خرید های کلی خود به خصوص خرید های تازه عروسان را از سایر شهرها انجام می‌دهند کاسبان باید این را مد نظر داشته باشند اما فروش کم و گران را ترجیح می‌دهند.
هر سال مسوولان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی و اتاق اصناف بجنورد نیز از باطل شدن تعدادی پروانه کسب به علت شرایط نامناسب اقتصادی خبر می‌دهند که به نوعی سالانه حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ فقره پروانه کسب خود را باطل کرده و از چرخه فعالیت در بازار خارج می‌شوند.
صنف کیف و کفش، پوشاک و خواربار بیش از همه نسبت به ابطال پروانه کسب خود اقدام کرده‌اند.
مسوولان عنوان می‌کنند که بیشتر کسبه بجنورد، مستأجر هستند، بازاریان در شرایط فعلی وضعیت اقتصادی با مشکل تأمین هزینه‌ها روبه رو هستند، دخل و خرج کسبه همخوانی ندارد.
در شهر بجنورد، مرکز خراسان شمالی ۱۶ هزار کسبه فعالیت دارند که متاسفانه تعداد زیادی از آنان در شرایط بد اقتصادی قرار دارند.
به گفته رییس اتاق اصناف بجنورد ۷۰ تا ۸۰ درصد از کسبه‌های خراسان شمالی مستأجر هستند. میزان اجاره بهای واحدهای تجاری در بجنورد نسبت به مناطق هم تراز این شهر بسیار بالاتر است.
از سوی دیگر در بسیاری از شهرها نمایشگاه‌ها و روز بازارهایی ایجاد شده که موجب می‌شود تا بسیاری از کسبه در آنجا دور یکدیگر جمع شوند و همین امر موجب خالی شدن تعداد واحد تجاری بیشتری می‌شود.
بازار اصلی بجنورد در حال حاضر متاسفانه به خیابان طالقانی کشیده شده و همه تصور می‌کنند برای اینکه فروش بیشتری داشته باشند باید در این خیابان یک مرکز تجاری را اجاره و یا خریداری کنند و کاسب‌ها سعی می‌کنند با هر قیمتی که شده در این خیابان واحد تجاری را برای خود خرید یا اجاره کنند در حالی که در خیابان‌های دیگر این شهر مغازه‌ها با قیمت مناسب‌تری اجاره می‌رود اما فروشندگان برخی از صنوف اجباری برای حضور در این خیابان دارند.
ایجاد بازارچه، بازار روز، پاساژ، مجتمع‌های تجاری در بجنورد می‌توان مشکل بالا بودن اجاره واحدهای تجاری را کاهش دهد.